Thị trường muối Bạc Liêu – giá trị kinh tế, văn hoá Việt

Để khẳng định thương hiệu muối ăn Bạc Liêu và tuyên dương nghề muối của diêm dân Bạc Liêu. Bảo tàng tỉnh đã hoàn thiện hồ sơ trình Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xét công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể nghề muối. Theo các nhà nghiên cứu Việt Nam, nghề thủ công truyền thống phải có ba giá trị: kinh tế, xã hội và văn hóa. Nghề muối Bạc Liêu đảm bảo và thể hiện rõ giá trị của nghề thủ công. Đây chính là minh chứng rõ ràng nhất cho thị trường muối ở Bạc Liêu nói riêng và cả Việt Nam nói chung. Sau đây, hãy cùng Dia oc Kien Giang điểm qua vài nét đặc sắc của thị trường muối ở Bạc Liêu nhé!

Sơ lược nghề làm muối ở Bạc Liêu

Nghề làm muối ở Bạc Liêu với lịch sử hơn 100 năm hình thành và phát triển. Những cánh đồng muối chạy dài từ Vĩnh Thịnh, Vĩnh Hậu (huyện Hòa Bình); cho đến Long Điền Đông, Long Điền Tây, Điền Hải (huyện Đông Hải). Diêm dân ở Bạc Liêu đã tích lũy những kỹ năng thực hành và truyền nghề làm muối độc đáo, riêng biệt. Muối Bạc Liêu không chỉ là đặc sản ẩm thực. Mà còn chứa đựng trong đó nhiều nét văn hóa của người dân miền biển ở Bạc Liêu.

Di sản văn hoá phi vật thể cấp quốc gia

Đoàn công tác của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã đến thăm và làm việc tại Công ty cổ phần Muối Bạc Liêu. Họ tham quan một số hợp tác xã sản xuất muối trên địa bàn huyện Đông Hải (tỉnh Bạc Liêu). Ông Phạm Thanh Hải, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bạc Liêu cho biết, nghề muối tỉnh Bạc Liêu là nghề truyền thống được hình thành và phát triển hơn 100 năm qua. Vùng sản xuất muối của tỉnh tập trung tại các vùng ven biển của tỉnh từ thành phố Bạc Liêu đến các huyện Hòa Bình, Đông Hải.

Năm 2013, sản phẩm muối Bạc Liêu được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) công nhận chỉ dẫn địa lý. Đặc biệt, cuối năm 2020; nghề muối Bạc Liêu còn được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia.

Khó khăn trong thị trường muối ở Bạc Liêu

Cũng như nhiều ngành nghề khác, nghề muối Bạc Liêu luôn đứng trước những thách thức rất lớn về điều kiện thời tiết, kết cấu hạ tầng, thị trường,… Nó khiến đời sống của diêm dân luôn gặp nhiều khó khăn. Sản phẩm muối Bạc Liêu luôn đứng trước thách thức “được mùa mất giá”, “mất mùa được giá”,…

Trong quá trình làm nghề muối trải qua rất nhiều thăng trầm. Nhưng đến nay toàn tỉnh vẫn duy trì và phát triển diện tích muối ổn định hàng năm trên 1.500 ha. Với điều kiện thuận lợi về thời tiết, thổ nhưỡng, khí hậu nên muối Bạc Liêu nổi tiếng và chất lượng. Nó được người tiêu dùng cả trong và ngoài tỉnh lựa chọn.

Trong mùa vụ 2020 – 2021, toàn tỉnh Bạc Liêu có trên 1.500 ha sản xuất muối. Trong đó huyện Đông Hải là trên 1.300 ha, huyện Hòa Bình là trên 180 ha và thành phố Bạc Liêu khoảng 80 ha. Diện tích sản xuất theo truyền thống (phơi trên nền sân đất) là hơn 1.400 ha và theo phương pháp trải bạt là khoảng 100 ha.

Thị trường muối rộng lớn của thương hiệu Bạc Liêu

Ông Hồ Thanh Tuấn, Giám đốc Công ty cổ phần Muối Bạc Liêu cho biết, trải qua hơn 25 năm hình thành và phát triển. Hiện nay, đến nay, công ty đã có 7 sản phẩm từ muối gồm muối tinh, muối hạt sạch, muối hạt sạch sấy, muối tinh sấy i-ốt, muối ớt, muối ớt tôm và muối tiêu,… Nó đã phục vụ cho cả thị trường trong và ngoài nước.

Hiện nay, sản phẩm muối của công ty đã có mặt ở các hệ thống siêu thị lớn như: Big C, Coopmart, Vinmart,… Với 300 cửa hàng tại 13 tỉnh thành vực  phía Nam. Ước tính sản lượng khoảng 35 tấn/ngày. Ngoài ra, công ty xuất khẩu sang các thị trường Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc,… bình quân mỗi tháng khoảng 100 tấn muối/tháng.

Nâng cao giá trị thị trường muối Bạc Liêu

Anh Trần Văn Thưa, Chủ tịch Hợp tác xã Diêm nghiệp Doanh Điền tại xã Điền Hải (huyện Đông Hải) chia sẻ, Hợp tác xã hiện có 57 thành viên. Đối với vụ muối năm 2020 – 2021; hợp tác xã sản xuất được gần 70 ha (trong đó, có 8 ha được trải bạt); năng suất đạt khoảng 4 tấn/ha. Với giá muối đen hiện tại được thương lái thu 550 – 600 đồng/kg; muối trắng 1.100 – 1.200 đồng/kg. Trừ các chi phí chỉ còn lãi 30 triệu đồng/ha đối với diện tích trải bạt; còn diện tích không trải bạt chỉ lãi khoảng 15 triệu đồng/ha.

Ông Trần Thanh Nam, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho rằng; để nâng cao giá trị sản xuất muối thì cần có kế hoạch quy hoạch tổng thể. Trước hết thì tỉnh Bạc Liêu cần xác định lại diện tích sản xuất muối sau cho phù hợp nhất.

Bên cạnh đó, để năng cao giá trị nghề muối Bạc Liêu cần sản xuất theo hướng đa dịch vụ. Giảm lao động thủ công và thay vào đó là công nghệ khác. Ngoài ra, cần tìm doanh nghiệp để liên kết, nâng cao chuỗi liên kết giá trị. Thông qua đó, góp phần nâng cao thu nhập cho diêm dân. Và hơn hết là ổn định sản xuất cho các hợp tác xã. Đặc biệt hơn là giúp sản phẩm muối của Bạc Liêu ngày càng mở rộng. Không chỉ trong nước mà còn cả ngoài nước.

Giá của muối Bạc Liêu trên thị trường muối

Vụ muối 2020 – 2021, diêm dân Bạc Liêu dự kiến sản xuất 1.700 ha muối (trong đó có hơn 82 ha muối trải bạt). Sản lượng ước đạt 50.000 tấn (trong đó có khoảng 4.700 tấn muối trắng). Với diện tích này, tỉnh Bạc Liêu được xem là nơi có diện tích sản xuất muối lớn nhất nước.

Thời tiết nắng nóng kéo dài thời gian qua, nhiệt độ cao,… Đó là những điều kiện tốt cho sản xuất muối. Giá muối đen được thương lái mua tại ruộng từ 800 – 900 đồng/kg; muối trắng từ 1.400 – 1.800 đồng/kg. Với giá này, diêm dân lãi 40 – 45 triệu đồng/ha.

Để diêm dân sống được bằng nghề muối. Tỉnh Bạc Liêu đã thực hiện nuôi trồng thủy sản và nuôi artemia trên diện tích đất sản xuất muối kém hiệu quả. Nó đã tạo điều kiện cho các tổ chức, cá nhân tiếp tục đầu tư sản xuất muối trải bạt trên nền sân kết tinh. Rồi nhân rộng mô hình sản xuất luân canh muối – nuôi trồng thủy sản để tăng thu nhập. Qua đó giúp cải thiện đời sống diêm dân.

Để giúp diêm dân làm giàu từ hạt muối. Tỉnh sẽ phát triển ngành muối theo hướng hiện đại, hiệu quả, bền vững gắn với phát triển du lịch. Đặc biệt nhất là sau khi nghề muối Bạc Liêu được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của quốc gia.

Nguồn: cafef.vn